اثربخشی آموزش کارکردهای اجرایی مغز بر حافظه‌کاری دانش‌آموزان با اختلال‌یادگیری ریاضی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد روانشناسی عمومی، موسسه آموزش عالی پردیسان، فریدونکنار، ایران

2 دکتری روانشناسی تربیتی، استاد گروه روانشناسی، موسسه آموزش عالی پردیسان، فریدونکنار، ایران

3 دکتری تخصصی روانشناسی، مدیرگروه روانشناسی، موسسه آموزش عالی پردیسان، فریدونکنار، ایران

چکیده

هدف: پژوهش حاضر با هدف  بررسی اثربخشی آموزش کارکردهای اجرایی مغز بر حافظه کاری دانش آموزان با اختلال یادگیری ریاضی انجام شد .
روش‌ها: روش این پژوهش، آزمایشی با طرح پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان مقطع ابتدایی مبتلا به اختلال ریاضی مراجعه کننده به مرکز مشکلات یادگیری کوشش شهرستان نور در سال تحصیلی1400 - 1399 بود. 30 نفر از این دانش آموزان به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت گمارش تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل، هر کدام 15 نفر تخصیص یافتند. در اجرای این پژوهش از آزمون سنجش ظرفیت حافظه کاری دانیمن کارپنتر(1980) برای پیش آزمون و پس آزمون استفاده شد و برنامه آموزشی کارکردهای اجرایی( صاحبان و همکاران، 1389) به مدت 8 جلسه 60 دقیقه ای و دو بار در هفته برای شرکت کنندگان گروه آزمایش به صورت گروهی اجرا شد. در صورتی که گروه کنترل هیچ مداخله ای دریافت نکردند. داده ها با استفاده تحلیل کوواریانس چند متغیری تحلیل شدند.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که آموزش کارکردهای اجرایی مغز باعث افزایش معنادار  حافظه کاری دانش آموزان در گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل شد (p<0.001 ).
نتیجه‌گیری: با توجه به یافته های به دست آمده از مطالعه حاضر می توان نتیجه گیری کرد که آموزش کارکردهای اجرایی می تواند به عنوان یک روش مداخله ای در بهبود حافظه کاری دانش آموزان با اختلال یادگیری ریاضی استفاده شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Brain Executive Functions Training on Working Memory Students with Math Learning Disabilitie

نویسندگان [English]

  • Jamile Ranjbar 1
  • ShabanAli Bagherian 2
  • Mohammad javad Ranjbar 3
1 Master's degree, Department of Psychology, Pardisan Institute of Higher Education, Fereydunkenar, Iran
2 Ph. D. in Educational Psychology, Department of Psychology, Pardisan Institute of Higher Education, Fereydunkenar, Iran
3 Ph. D. in Psychology, Department of Psychology, Pardisan Institute of Higher Education, Fereydunkenar, Iran
چکیده [English]

Objective:  The present study was conducted with the aim of investigating the effectiveness of executive functions on the working memory of students with math learning disorders.
Methods: The method of this research was an experiment with a pre-test-post-test design with a control group. The statistical population included all elementary school students with math disorders who referred to the Center for Learning Difficulties in Noor city in the academic year of 2019-2019. 30 of these students were selected by available sampling and randomly assigned to two experimental and control groups, 15 each. In the implementation of this research, the working memory capacity test of Damine Carpenter (1980) was used for the pre-test and post-test, and the training program of executive functions (Sahibin et al., 2019) was used for 8 sessions of 60 minutes and twice a week for the participants. The experimental group was implemented as a group. If the control group did not receive any intervention. Data were analyzed using multivariate analysis of covariance.
Results:  The results showed that the training of the executive functions of the brain significantly increased the working memory of the students in the experimental group compared to the control group (p<0.001).
Conclusion:  From the present study, it can be concluded that the training of the executive functions of the brain is effective on the working memory of students with math learning disorders and has improved it.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Training the executive functions of the brain
  • Working memory
  • Math Disorder
انجمن روان‌پزشکی امریکا (2013). راهنمای تشخیصی و آماری اختلال‌های روانی(DSM-5)، ترجمه رضاعی، ف.؛ فخرایی، ع.؛ فرمند، آ.؛ نیلوفری، ع.؛ هاشمی آذر، ژ.، و شاملو، ف. (1393)، تهران، انتشارات ارجمند.https://www.arjmandpub.com/Book/1180
آسیایی، ف.؛ یمینی، م.، و مهدیان، ح. (1397). مقایسه اثر بخشی آموزش بازسازی مهارت های ادارکی و آموزش  کارکردهای اجرایی (توجه، برنامه ریزی، بازداری پاسخ) بر حافظه کاری، استدلال ادراکی و عملکرد ریاضی دانش آموزان پایه سوم با اختلال یادگیری ویژه ریاضی. روانشناسی شناختی. 6( 3)، 61-70magiran.com/p1972457
خدادادی، م.؛ اسدزاده، ح.؛ کلانتر قریشی؛ م.، و امانی، ح.(1393). نرم افزار حافظه کاری دانیمن و کارپنتر. تهران: موسسه تحقیقاتی علوم رفتاری – شناختی سینا. https://www.sinapsycho.com/Shop/Product/1342
دلاور، ع. (1398). روش تحقیق در روان شناسی و علوم تربیتی. تهران: ویرایشhttps://www.20tadris.com/?p=7201
سلطانی کوهبنانی، س.؛ علیزاده، ح.؛ هاشمی، ژ.؛ صرامی، غ. و سلطانی کوهبنانی، س. (1392). اثربخشی برنامه رایانه یار آموزش حافظه کاری ر کارکردهای اجرایی دانش آموزان با اختلال ریاضی. تحقیقات علوم رفتاری. (3)، 208-218.
صاحبان، ف.؛ امیری، ش.؛ کجباف، م ب. ، و عابدی، ا. ( 1389). بررسی اثر کوتاه مدت آموزش کارکردهای اجرایی،   بر کاهش نشانه های کمبود توجه و بیش فعالی در دانش آموزان پسر دوره ابتدایی شهراصفهان. تازه های علوم روانشناختی. 12(1)، 58-52. http://icssjournal.ir/article-1-81-fa.html
معین الغربائی، ف.؛ اسلامی، م.، و فدائی، م. (1394). شیوع ناتوانی های خاص یادگیری در دانش آموزان دوره ابتدائی. ناتوانی های یادگیری. 5(1/124)،1-1. https://civilica.com/doc/1429847
Ackerman, D., Krauss, F. (2017). Preschoolers’ Executive Function: Importance, Contributors, Research Needs   and Assessment Options. Policy Information Report and ETS Research Report Series, 17 (22)، 1-24. [Doi:10.1002/ets2.12148]
Blair, C., Ursache, A. (2011). A bidirectional model of executive functions and self-regulation. In K. D. Vohs & R. F. Baumeister (Eds.), Handbook of self-regulation: Research, theory, and applications,1 (2)، 300–320. [Doi:10.3389/fpsyg.2021.733328]
Daneman, M. & Carpenter, P. A. (1980). Individual Differences in Working Memory and Reading, Journal of Verbal Learning and Verbal Behaviour, 19,450-466.[Doi:10.1016/S0022-5371(80)90312-6]
Diamond, A. (2013). Executive functions. Annual review of psychology, 64, 135-168. [Doi:10.1146/annurev-psych-113011-143750]
Hellenbach, M., Karatzias, T. & Brown, M. (2016). Intellectual Disabilities Among Prisoners: Prevalence and Mental and Physical Health Comorbidities. Journal of Applied Research in Intellectual Disabilities, (30), 230–241. [Doi:10.1111/jar.12234]
Hess, M., Campagna, E. J. & Jensen, K. M. (2017). Low bone mineral density   risk factors and testing patterns in institutionalized adults with intellectual and developmental disabilities. Journal of Applied Research in Intellectual Disabilities, 1-8.  [Doi:10.1111/jar.12341]
Nutley, S., & Söderqvis, S. (2017). How Is Working Memory Training Likely to Influence Academic Performance? Current Evidence and Methodological Considerations. Frontiers in Psychology, 69 (8), 1-12. [Doi:10.3389/fpsyg.2017.00069]
Rajkumar, R., & Hema, G. (2017). Mathematics learning difficulties for school students: Problems and strategies. Shanlax International Journal of Arts, Science and Humanities, 5(4), 183-190. https://scholar.google.com/scholar?hl=en&as_sdt=0%2C5&q=Rajkumar
Persuh, M., LaRock, E., Berger, J. (2018). Working Memory and Consciousness: The Current State of Play. Front. Hum. Neurosci, 12 (78), 1-11. [Doi:10.3389/fnhum.2018.00078]
Pisacco, N., Sperafico, Y., Enricone, J., Guimarães, L., Rohde, L., & Dorneles, V. (2018). Metacognitive interventions in text production and working memory in students with ADHD. Reflexão e Crítica, 31 (5)، 1-15.  [Doi:10.1186/s41155-017-0081-9]
Pope, C.N.; Bell, TR. (2017). Stavrinos, D. Mechanisms behind distracted driving behavior: The role of age and executive function in the engagement of distracted driving. Accid. Prev, 6 (98)، 123– 129. [Doi:10.1016/j.aap.2016.09.030]
Schuiringa, H., Nieuwenhuijzen, M., Castro, BO., Matthys, W. (2017) Executive functions and processing speed in children with mild to borderline intellectual disabilities and externalizing behavior problems, Child Neuropsychology, 23 (4): 442-462. [Doi:10.1080/09297049.2015.1135421]
Traverso L, Viterbori P and Usai MC (2019) Effectiveness of an Executive Function Training in Italian Preschool Educational Services and Far Transfer Effects to Pre-academic Skills. Front. Psychol. 10:2053. [Doi:10.3389/fpsyg.2019.02053]
Walshe , E., McIntosh, CW., Romer, D., Winston, F. (2017). Executive Function Capacities, Negative Driving Behavior and Crashes in Young Drivers. Int. J. Environ. Res. Public Health, 14 (1314): 1-9.  [Doi:10.3390/ijerph14111314]
Zelazo, P. D., Blair, C. B., Willoughby, M. T. (2016). Executive function: Implications for education (Report No. NCER 2017–2000). Washington, DC: National Center for Education Research, Institute of Education Sciences, U.S. Department of Education.  [Doi:67531/metadc950251]
American Psychiatric Association (2013). Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM-5), translated by Rezaei, F; Fakhraei, A; Fermand, A; Nilufri, Ali; Hashemi Azar, Z and Shamlou, F (2013), Tehran, Arjmand Publications. https://www.arjmandpub.com/Book/1180
Asiaee A, Yamini M & Mahdian H (2018). The Comparsion the Effectiveness of Perceptual Skills Reconstruction and Education Executive Functions (Attention, Planning, Respose Inhibition) on Working Memory, Perceptual Reasoning, and Math Performance of Students with Specific Math Learning Disorder, Journal of Cognitive Psycholog, 6(3), 61-70. magiran.com/p1972457
Delavar, Ali (2018). Research method in psychology and educational sciences. Tehran: Ed. https://www.20tadris.com/?p=7201
Khodadadi M, Mashhadi A & Amani H (2014). Simple stoop software institute for behavioral & coginitive sciences.Tehran, Islamic Republic of iran. (Persian) https://www.sinapsycho.com/Shop/Product/1342
Moinalghoabaie F, Islami M & Fadee M (2014). Pevalence of Learning disabilities among primary school students in north Khorasan province. Journal of learning Disabilities, 2015, vol 5/No.1/101 -124.  https://civilica.com/doc/1429847
Saheban, F. Amiri, S. Kajbaf, M& Abedi, A. The Efficacy of Short-Term Executive Functions Training on the Reduction of Symptoms of Attention Deficit and Hyperactivity of Elementary Boy Students in Esfahan Metropolitan Area. Advances in Cognitive Sciences 2010; 12 (1), 52-58. http://icssjournal.ir/article-1-81-fa.html
Soltanikouhbanani S, Alizadeh H, Hashemi J, Sarami Gh, Soltanikouhbanani S. Effectiveness of working memory computer assisted program on executive functions in students with mathematic disorder. J Res Behav Sci 2013; 11 (3) :208-218 [Doi:20.1001.1.17352029.1392.11.3.7]