پیش‌بینی خوش‌بینی تحصیلی و اشتیاق به مدرسه در دانش‌آموزان دختر بر اساس ابعاد برنامه درسی پنهان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناس ارشد برنامه‏ریزی درسی، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی، تهران، ایران

2 استاد برنامه‏ریزی درسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی، تهران، ایران

3 دانشیار برنامه‏ریزی درسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی، تهران، ایران

چکیده

هدف: هدف از این پژوهش بررسی پیش بینی خوش بینی تحصیلی و اشتیاق به مدرسه در دانش آموزان دختر بر اساس ابعاد برنامه درسی پنهان بود.
روش‌ها: طرح پژوهش، توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش دانش آموزان دختر پایه هشتم دوره متوسطه اول مدرسه حضرت معصومه (ع) شهرستان سرپل ذهاب در سال تحصیلی 1401 به تعداد 140 نفر بودند که طبق جدول کریجسی و مورگان تعداد 103 نفر به عنوان نمونه به روش تصادفی با فن انتساب متناسب انتخاب و به مقیاس خوش‏بینی تحصیلی اسچنموران و همکاران(2013)، مقیاس اشتیاق به مدرسه وانگ و همکاران(2011) و پرسشنامه برنامه درسی پنهان ایمانی (1391) پاسخ دادند. داده‏های جمع‏آوری شده با استفاده از ضریب همبستگی کانونی تحلیل شد.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که بین ابعاد برنامه درسی پنهان با ابعاد خوش بینی تحصیلی و اشتیاق به مدرسه همبستگی معناداری وجود دارد. تحلیل همبستگی کانونی نشان داد که واریانس مشترک ابعاد برنامه درسی پنهان با ابعاد خوش-بینی تحصیلی و اشتیاق به مدرسه 6/87 درصد بود.
نتیجه‌گیری: بر این اساس به نظر می‏رسد متن غیررسمی و غیر ملموس نظام ارزش‌ها، هنجارها و طرز برداشت­ها و جنبه‌های غیردرسی مراکز آموزشی و جنبه‌های غیررسمی مدارس می­تواند تأثیرات نسبتاً پایداری بر خوش بینی تحصیلی و اشتیاق به مدرسه آنان بر جای بگذارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Predicting academic optimism and enthusiasm for school in students Girl based on hidden curriculum dimensions

نویسندگان [English]

  • zahra shahbazi 1
  • Alireza assareh 2
  • Mohammadreza emamjomeh 3
1 Master's student in Curriculum Planning, Tarbiat Debir Shahid Rajaee University, Tehran, Iran
2 Professor of Curriculum Planning, Faculty of Humanities, Shahid Rajaee Tarbiat University, Tehran, Iran
3 Associate Professor of Curriculum Planning, Faculty of Humanities, Shahid Rajaee Tarbiat University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Objective:  The aim of this study will be to investigate predicting academic optimism and engagement in school in female students based on hidden curriculum dimensions.
Methods: The research design was descriptive and correlational. The statistical population of this research was 140 female students of the 8th grade of the first secondary school of Hazrat Masoumeh (AS) school in Sarpol Zahab city in the academic year of 1401, and according to Krijsi and Morgan's table, 103 people were selected as a random sample using the proportional allocation technique. And they responded to Eschenmoran et al.'s academic optimism scale (2013), Wang et al.'s enthusiasm for school scale (2011), and Imani's hidden curriculum questionnaire (2011). The collected data were analyzed using focal correlation coefficient.
Results: Findings showed that there was positive and significant correlation between hidden curriculum dimensions with academic optimism and engagement in school (P<0/01). The results Canonical correlation showed that common variance of academic optimism and engagement in school with academic optimism and engagement in school was 87/6%.
Conclusion: Based on this, it seems that the informal and intangible text of the system of values, norms and perceptions and non-curricular aspects of educational centers and informal aspects of schools can leave relatively stable effects on their academic optimism and engagement in school.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Academic optimism
  • passion for school
  • hidden curriculum

مراجع

ایمانی، ص. (1391). رابطه برنامه­ریزی درسی با فرسودگی تحصیلی در دانشجویان دانشگاه بوعلی سینا. پایان نامه کارشناسی ارشد دانشکده اقتصاد و علوم اجتماعی، دانشگاه بوعلی سینا همدان.
ایمانی، ص.، یعقوبی، ا.، یوسف زاده، م. ر .، ویسی کهره، س و محققی، ح. (1394). رابطه برنامه ریزی درسی با فرسودگی تحصیلی در دانشجویان دانشگاه بوعلی سینا. مجله پژوهش در برنامه ریزی درسی، دوره دوازدهم، شماره چهل و پنجم، 41-29.
magiran.com/p1422068 
بیان فر، ف.، ملکی، ح.، سیف، ع.، دلاور، ع. (1389). تبیین اثر برنامه درسی پنهان مدارس بر بازده های عاطفی یادگیری در دانش آموزان دوره راهنمایی به منظور ارائه مدل«، فصلنامه مطالعات برنامه درسی ایران، سال پنجم، شماره 17 ،تابستان 1385 ، صص 57 تا 85. https://www.sid.ir/paper/101070/fa 
جانعلیزاده، ح.، شارع پور، م.، کاشفی راد، ر. (1391). بررسی نقش برنامه درسی پنهان بر عملکرد تحصیلی دانش آموزان، فصلنامه مطالعات جامعه شناختی جوانان؛ سال سوم، شماره هشتم، زمستان 91، صفحات82-59.        /fa 170146 https://www.sid.ir/paper/
جعفری، ل.، حجازی، م.، جلیلی، ا و صبحی، ا. (1400). تعیین نقش میانجی معنای تحصیلی در رابطه بین خوش­بینی تحصیلی با عملکرد تحصیلی دانش آموزان. فصلنامه سلامت روان کودک، دوره هشتم، شماره یکم، 26-14. [Doi:10.29252/jcmh.8.1.3]       
جوادی علمی، ل.، اسدزاده، ح.، دلاور، ع و درتاج، ف. (1399). مدل­یابی روابط ساختاری اشتیاق تحصیلی دانشجویان براساس تدریس تحول‌آفرین، خودکارآمدی تحصیلی با میانجیگری نقش سرزندگی تحصیلی. دوفصلنامه راهبردهای شناختی در یادگیری، دوره هشتم، شماره چهاردهم، 19-1.  [Doi: 10.22034/spr.2020.109699]
حسینی، س. ف.، طالب­زاده شوشتری، ل و خامسان، ا. (1401). طراحی بستۀ آموزشی خوش‌بینی تحصیلی دانشجویان بر اساس نظریۀ شانن‌موران. نشریه اندیشه­های نوین تربیتی، دوره هجدهم، شماره یکم، 32-7. [Doi:10.22051/jontoe.2021.32334.3098]      
رهنما، ا.، علی فت، ا.، امیدی، م. (1395). تعیین نقش ابعاد و مؤلفه های برنامه درسی پنهان بر خودکارآمدی تحصیلی دانش آموزان ابتدایی پسر از دیدگاه معلمان شهرستان آبدانان در سال 93-94، مجله روانشناسی تربیتی، سال هشتم، شماره اول، پیاپی 19، صص 108-95. https://psyedu.tonekabon.iau.ir/article_595340html
زاهد بابلان، ع.، کریمیان، غ و دشتی، ا.(1396). نقش کیفیت زندگی در مدرسه و خودپندارة تحصیلی در اشتیاق به مدرسه در دانش ‏آموزان پایة پنجم و ششم ابتدایی شهرستان ثلاث باباجانی. رویکردهای نوین آموزشی، دوره دوازدهم، شماره یکم، 91-75.
 [Doi:10.22108/nea.2017.21751]
زاهد، ع.، کریمی یوسفی، س. ه و معینی کیا، م. (1392). ویژگی­های روانسنجی مقیاس اشتیاق به مدرسه. فصلنامه علمی و پژوهشی مطالعات آموزشی و آموزشگاهی، دوره دوم، شماره هفتم، 71-55. https://www.sid.ir/paper/214656/fa                       
فاروقی، پ.، پورشالچی، ح.، اسمخانی اکبری­نژاد، ه. (1399). نقش احساس تعلق به مدرسه در پیش بینی اشتیاق تحصیلی و خودکارآمدی تحصیلی دانش آموزان، فصلنامة علمی ـ پژوهشی رفاه اجتماعی، سال بیستم، پاییز 99 ،شماره 78.
http://refahj.uswr.ac.ir/article-1-3535-fa.html.
قدم­پور، ع.ا.، امیریان، ل.، خلیلی گشنیگانی، ز و بیرانوند، ف.(1396). بررسی ویژگی­های روانسنجی پرسشنامه خوش­بینی تحصیلی دانش­آموزان. فصلنامه اندازه­گیری تربیتی، دوره هفتم، شماره بیست و هفتم، 64-45. [Doi:10.22054/jem.2017.17284.1444]
کریمی، ف.(1391). برنامه درسی پنهان؛ تاکید بر تربیت اجتماعی. دوماهنامه راهبردهای آموزش در علوم پزشکی، دوره پنجم، شماره دوم، 130-125. http://edcbmj.ir/article-۱-۱۲۴-fa.html
محمودیان، ح.، عباسی، م.، پیرانی، ذ و شاه علی کبورانی، ف. (1397). نقش اشتیاق عاطفی، شناختی و رفتاری یادگیری در پیش‌بینی فرسودگی تحصیلی دانشجویان. دو فصلنامه راهبردهای شناختی در یادگیری، دوره ششم، شماره دهم، 206-197. magiran.com/p1864119
محمودی، ز.، ماهینی، ف.، شهنیایی، ع. (1399). بررسی تاثیر برنامه درسی پنهان بر اشتیاق تحصیلی و احساس تعلق به مدرسه در دانش‌آموزان چهارم تا ششم ابتدایی بوشهر، فصلنامه ایده­های نوین روانشناسی، دوره 7، شماره 11.
 http://jnip.ir/article-1-392-fa.html
نوروزی جگینی، ب.، شیخی فینی، ع.، عصاره، ع.، زارعی، ا. (1395). تبیین اثر برنامه درسی پنهان بر احساس تعلق به مدرسه دانش آموزان دوره ابتدایی، فصلنامه علمی پژوهشی تدریس پژوهی، سال چهارم، شماره سوم. http://ensani.ir/fa/article/download/454200
Ateş, A., and Ünal, A. (2021). The relationship between teacher academic optimism and student academic achievement: A meta-analysis. Psycho-Educational Research Reviews, 284-297. https://www.journals.lapub.co.uk/index.php/PERR
Bresó, E., Salanova, M., and Schaufeli, W. B. (2007). In search of the “third dimension” of burnout: Efficacy or inefficacy?. Applied psychology, 56(3), 460-478. [Doi: 10.1111/j.1464-0597.2007.00290.x]
Chen, J., Huebner, E. S., and Tian, L. (2020). Longitudinal relations between hope and academic achievement in elementary school students: Behavioral engagement as a mediator. Learning and Individual Differences, 78, 101824. [Doi:10.1016/j.lindif.2020.101824]
Fredricks, J. A., Blumenfeld, P. C., and Paris, A. H. (2004). School engagement: Potential of the concept, state of the evidence. Review of educational research, 74(1), 59-109. http://www.jstor.org/stable/3516061.
Eslami, Mohammad Ali; Derataj, Fariborz; Saadi Pour, Ismail; Dela - ware, Ali.(2018).Causal Modeling of Academic Passion; Based on Sup - ported Academic Performance, Self-Esteem, and Academic Self-Efficacy in Undergraduate Students of Amir Kabir University of Tehran.” Two Chapters on Cognitive Strategies in Learning 6, no. 10: 57-75. (in Persian).
Gray, J. A., and Mitchell, R. (2021). Academic Optimism and Enabling School Structure: Predictors of Professional Learning Communities. International Journal of Educational Leadership Preparation, 16(1), 1-23. https://files.eric.ed.gov/fulltext/EJ1313069.pdf
Høgdal, C., Rasche, A., Schoeneborn, D., and Scotti, L. (2019). Exploring Student Perceptions of the Hidden Curriculum in Responsible Management Education. Journal of Business Ethics, 1-21. RePEc:kap:jbuset:v:168:y:2021:i:1:d:10.1007_s10551-019-04221-9
[Doi: 10.1007/s10551-019-04221-9]
Hwang, S., Waller, R., Hawes, D. J., and Allen, J. L. (2020). Callous-Unemotional Traits and Antisocial Behavior in South Korean Children: Links with Academic Motivation, School Engagement, and Teachers’ Use of Reward and Discipline. Journal of abnormal child psychology, 1-13.
Lee, J., and Shute, V. J. (2010). Personal and social-contextual factors in K–12 academic performance: An integrative perspective on student learning. Educational Psychologist, 45(3), 185-202. [Doi:10.1007/s10802-020-00663-2]
Mitchell, R. M., and Tarter, C. J. (2016). A path analysis of the effects of principal professional orientation towards leadership, professional teacher behavior, and school academic optimism on school reading achievement. Societies, 6(1), 5-15. [Doi:10.3390/soc6010005]
Moreira, P. A., and Lee, V. E. (2020). School social organization influences adolescents' cognitive engagement with school: The role of school support for learning and of autonomy support. Learning and Individual Differences, 80, 101885. [Doi:10.3390/soc6010005]
Rushton, S., Giallo, R., and Efron, D. (2020). ADHD and emotional engagement with school in the primary years: Investigating the role of student–teacher relationships. British Journal of Educational Psychology, 90, 193-209. [Doi:10.1111/bjep.12316]
Tomás, J. M., Gutiérrez, M., Georgieva, S., and Hernández, M. (2020). The effects of self‐efficacy, hope, and engagement on the academic achievement of secondary education in the Dominican Republic. Psychology in the Schools, 57(2), 191-203. [Doi:abs/10.1002/pits.22321]
Tschannen‐Moran, M., Bankole, R. A., Mitchell, R. M., and Moore, D. M. (2013). Student academic optimism: A confirmatory factor analysis. Journal of Educational Administration, 1(1), 151-175. www.emeraldinsight.com/0957-8234.htm
Wang, M. T., Willett, J. B., and Eccles, J. S. (2011). The assessment of school engagement: Examining dimensionality and measurement invariance by gender and race/ethnicity. Journal of School Psychology, 49(4), 465-480. [Doi:10.1016/j.jsp.2011.04.001]

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار