اثربخشی درمان متمرکز بر شفقت بر کاهش خشم مادران و مشکلات رفتاری کودکان آن‌ها

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد روانشناسی عمومی، مؤسسه آموزش عالی غیرانتفاعی-غیردولتی فیض الاسلام، خمینی شهر، ایران.

2 استادیار، گروه روانشناسی، دانشکده علوم انسانی، مؤسسه آموزش عالی غیرانتفاعی-غیردولتی فیض الاسلام، خمینی شهر، ایران.

چکیده

هدف:  پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان متمرکز بر شفقت بر کاهش خشم مادران و مشکلات رفتاری کودکان آن‌ها انجام گرفت.
روش‌ها: پژوهش حاضر از نوع مطالعات مورد منفرد با طرح ABA بود. در این طرح، پس از رسیدن آزمودنی­ها به موقعیت خط پایه، مداخله طی 8 جلسه یک ساعته به­صورت انفرادی انجام گرفت و دو هفته پس از پایان مداخله، مجدداً آزمون­های پیگیری انجام شد. نمونه این پژوهش شامل 3 نفر از مادران دارای کودک با مشکلات رفتاری بود که با روش نمونه­گیری هدفمند انتخاب شدند. برای جمع­آوری داده­ها از مقیاس درجه­بندی کانرز-فرم والدین و چک­لیست محقق­ ساخته خشم مادران استفاده شد. داده­ها با استفاده از تحلیل دیداری نمودارها، شاخص­های روند، ثبات، PND، POD و MPI مورد تحلیل قرار گرفت.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که مداخله برای دو نفر از آزمودنی‌­ها، بر کاهش خشم مادران (درصد بهبودی 67/46 و 100) و مشکلات رفتاری کودکان (درصد بهبودی 18/44 و 88/54) اثربخش بوده است؛ ولی این درمان بر کاهش خشم مادر و مشکلات رفتاری در یکی از آزمودنی‌­ها اثربخش نبوده است.
نتیجه‌گیری:  این نتایج نشان می­دهد که مداخلات متمرکز بر شفقت منجر به کاهش خشم مادر و در نتیجه بهبود رابطه مادر-کودک شده و همین مسئله، مشکلات رفتاری کودک را بهبود خواهد داد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effectiveness of Compassion-Focused Therapy on Reducing Mother's Anger and their Children's Behavioral Problems

نویسندگان [English]

  • Narges Aghababai 1
  • Somayeh Aghamohamadi 2
  • Mostafa Khanzadeh 2
1 M. A. in general psychology, Feizoleslam Non-Governmental Non - Profit Institute of Higher Education, Khomeinishahr, Iran.
2 Assistant professor, Department of Psychology, Faculty of Humanities, Feizoleslam Non-Governmental Non - Profit Institute of Higher Education, Khomeinishahr, Iran.
چکیده [English]

Objective:  The present study aimed to investigate the effectiveness of compassion-focused therapy on reducing mother's anger and their children's behavioral problems.
Methods: The present study was a single subject study with ABA design. In this design, after the subjects reached the baseline position, the intervention was performed individually for 8 one-hour sessions and two weeks after the end of the intervention, follow-up tests were performed again. The sample of this study included 3 mothers with children with behavioral problems who were selected by purposeful sampling method. The Conner's Parents rating scale and a researcher-made checklist of mothers' anger were used to collect data. Data were analyzed using visual analysis of graphs, trending, stability, PND, POD and MPI indices.
Results: The results showed that the intervention for two subjects reduced mother's anger (46.67 and 100% recovery rate) and children's behavioral problems (44.18 and 54.88% recovery rate) has been effective; However, this treatment was not effective in reducing mother's anger and behavioral problems in one of the subjects.
Conclusion:  In general, these results show that compassion-focused interventions reduce maternal anger and thus improve the mother-child relationship, and this will improve the child's behavioral problems.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Mother's anger
  • Compassion-focused therapy
  • Child behavioral problems
اسلمی، الهه؛ امیری راد، ملیحه و موسوی، شکوفه (1399). اثربخشی درمان مبتنی بر شفقت بر کنترل خشم و خودکارآمدی زنان دارای همسر معتاد در شهر مشهد، روش­ها و مدل­های روانشناختی، 39، 49-66. [DOR: 20.1001.1.22285516.1399.11.39.4.4]
بشارت، محمد علی؛ مسعودی، مرضیه؛ دهقانی، سپیده؛ مطهری، سجاد و پورخاقان، فاطمه (1393). رابطه نشانه­های اضطراب اجتماعی با خشم: نقش میانجیگر دشواری­های نظم­جویی هیجان. فصلنامه علمی پژوهشی علوم روانشناختی، دوره 13، شماره 51، ص 321-339. [DOR: 20.1001.1.17357462.1393.13.51.2.8 ]
بلالی، رقیه و آقا یوسفی، علیرضا (1390). اثربخشی برنامه آموزشی والدین بر کاهش مشکلات رفتاری کودکان. فصلنامه روانشناسی کاربردی، دوره 5، شماره 4، ص 59-73. [DOR:  20.1001.1.20084331.1390.5.1.4.9]
زمانی­مزد، راحله؛ گرافر، امید؛ داورنیا، رضا و بابایی گرمخانی، محسن (1397). اثربخشی درمان متمرکز بر شفقت بر بهبود کیفیت زندگی و خود کارآمدی والدینی مادران کودکان اوتیستیک. تصویر سلامت، دوره 9، شماره 4، ص 233-243.https://doh.tbzmed.ac.ir/fa/Article/doh-233
زمانی فروشانی، شهلا؛ شریفی، طیبه؛ غضنفری، احمد؛ عابدی، محمدرضا و نقوی، اعظم (1398). تدوین بسته آموزشی تعامل مبتنی بر شفقت در رابطه مادر و کودک و بهبود تنیدگی والدینی. نشریه آموزش پرستاری، دوره 8، شماره 1، ص 2-12. [DOI: 10.21859/jne-08101]
شهائیان، آمنه؛ شهیم، سیما؛ بشاش، لعیا و یوسفی، فریده (1386). هنجاریابی، تحلیل عاملی و پایایی فرم کوتاه ویژه والدین مقیاس درجه­بندی کانرز برای کودکان 6 تا 11 ساله در شهر شیراز. مطالعات روان­شناختی دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی دانشگاه الزهرا، دوره3، شماره 3، ص 97-120. [DOI: 10.22051/psy.2007.1704]
فراهانی، حجت اله؛ عابدی، احمد؛ آقامحمدی، سمیه و کاظمی، زینب. (1392). مبانی کاربردی طرح­های مورد منفرد در پژوهشهای علوم رفتاری و پزشکی. تهران: روانشناسی و هنر.
گنجی، مهدی (1394). روانشناسی کودکان استثنایی بر اساسDSM-5 . تهران: نشر ساوالان.
گودینی، رحمان؛ پور محمد رضای تجریشی، معصومه؛ طهماسبی، سیامک و بیگلریان، اکبر (1396). تأثیر آموزش مدیریت هیجان به مادران بر مشکلات رفتاری فرزندان از دیدگاه والدین. توانبخشی، دوره 18، شماره 1،ص 13-24. [DOI: 10.21859/jrehab-180113 ]
Aslami, E., Amiri Rad, M., & Mousavi, S. (2020). The effectiveness of Self-Compassion focused Therapy on Anger Management and self–Efficacy and of Women With addicted husband in Mashhad city. Psychological Methods and Models, 11(39), 49-66. [DOR: 20.1001.1.22285516.1399.11.39.4.4] [Persian].
Balali, R., & Aghayoudefi, A. R. (2011). The efficacy of parent education program on reduction of child behavioral problems. Quarterly of applide psychology. 5 (4), 59-73. [DOR:  20.1001.1.20084331.1390.5.1.4.9][Persian].
Besharat, M., Masoudi, M., Dehghani, S., Motahari, S., & Pourkhaghan, F. (2014). Social anxiety symptoms and anger: The mediating role of emotion regulation difficulties. Journal of psychologicalscience, 13(51), 321-339. [DOR: 20.1001.1.17357462.1393.13.51.2.8 ][Persian].
Boersma, K., Hakanson, A., Salomonsson, E., & Johansson, L. (2015). Compassion focused therapy to counteract shame, self-criticism and isolation: A replicated single case experimental study for individuals with social anxiety. Journal of Contemporary Psychotherapy, 45(2), 89-98. [Doi: 10.1007/s10879-014-9286-8].
Catale, C., Geurten, M., Lejeune, C., & Meulemans, T. (2014). The Conners Parent Rating Scale: Psychometric properties in typically developing 4-to 12-year-old Belgian French-speaking children. European review of applied psychology, 64(5), 221-227. [Doi: 10.1016/j.erap.2014.07.001].
Cohrs, C.M. (2012). Efficacy of ACT components to increase effectiveness of behavioral parent training. Thesis for the degree of Master of Arts, Department of Child and Families, College of Applied Behavior Analysis, University of South Florida. https://digitalcommons.usf.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=5211&context=etd
Conners, C. K. (1989). Manual for Conners' Rating Scales. N. Tonawanda, NY: Multi-Health Systems. [Doi: 10.1007/978-0-387-79948-3_1278].
Depue, R., A., Morrone-Strupinsky, J., V. (2005). A neurobehavioral model of acyivative bonding. Behavioral and Brain Science, 28, 313-395. [Doi: 10.1017/S0140525X05000063 ].
Farahani, H., Abedi, A., Aghamohamadi, S., & Kazemi, Z. (2013). Single subject design methodology in behavioral sciences and medicine (functional approach). Tehran: Psychology and Art Publication, 39-55. [Persian].
Furuzawa, A., Yoshinaga, N., & Hattori, K. (2020). Parent- child interaction therapy for Japanese working mother and child with behavioral problems: a single case study. Orginal Case Studies, 19(4), 207-281. [Doi:10.1177/1534650120926705].
Gale, C., Gilbert, P., Read, N., & Goss, K. (2014). An evaluation of the impact of introducing compassion focused therapy to a standard treatment programme for people with eating disorders. Clinical psychology & psychotherapy, 21(1), 1-12. [Doi: 10.1002/cpp.1806 ]
Ganji, M. (2015). Exceptional children psychology based on DSM-5. Tehran: Savalan Publication. [Persian].
Gall, M. D., Borg, W. R., & Gall, J. P. (1996). Educational research: An introduction. Longman Publishing. https://books.google.com/books/about/Educational_Research.html?id=2LcTy5kCmfkC
Gast, D. L. (2009). Single subject research methodology in behavioral sciences. Routledge. [Doi: 10.4324/9780203877937 ].
Gilbert, P. (2014). The origins and nature of compassion focused therapy. British Journal of Clinical Psychology, 53(1), 6-41. [Doi: 10.1111/bjc.12043].
Gilbert, P. (2009). Introducing compassion-focused therapy. Advances in psychiatric treatment, 15(3), 199-208. [Doi: 10.1192/apt.bp.107.005264].
Gilbert, P. (2010). Compassion focused therapy: Distinctive features. Routledge. [Doi: 10.4324/9780203851197 ].
Gowdini, R., Pourmohamdreza-Tajrishi, M., Tahmasebi, S., & Biglarian, A. (2017). Effect of emotion management training to mothers on the behavioral problems of offspring: Parents’ view. Archives of rehabilitation, 18(1), 13-24. [Doi: 10.21859/jrehab-180113 ] [Persian].
Grodin, J., Clark, J.L., Kolts, R., & Lovejoy, T.I. (2019). Compassion focused therapy for anger: A pilot study of a group intervention for veterans with PTSD. Journal of Contextual Behavioral Science, 13, 27-33. [Doi: 10.1016/j.jcbs.2019.06.004].
Kolts, R. L. (2016). CFT made simple: a clinician's guide to practicing compassion-focused therapy. New Harbinger Publications. https://books.google.com/books/about/CFT_Made_Simple.html?id=7OxlDAAAQBAJ
Leaviss, J., & Uttley, L. (2015). Psychotherapeutic benefits of compassion-focused therapy: An early systematic review. Psychological medicine, 45(5), 927-945. [Doi: 10.1017/S0033291714002141 ].
Lucre, K. M., & Corten, N. (2013). An exploration of group compassion‐focused therapy for personality disorder. Psychology and Psychotherapy: theory, research and Practice, 86(4), 387-400. [Doi: 10.1111/j.2044-8341.2012.02068.x ].
Lund, J. I., Day, K. L., Schmidt, L. A., Saigal, S., & Van Lieshout, R. J. (2016). Adult social outcomes of extremely low birth weight survivors of childhood sexual abuse. Journal of Developmental Origins of Health and Disease, 7(6), 581-587. [Doi: 10.1017/S2040174416000532 ].
Ollendick, T. H., Greene, R. W., Austin, K. E., Fraire, M. G., Halldorsdottir, T., Allen, K. B., ... & Wolff, J. C. (2016). Parent management training and collaborative & proactive solutions: A randomized control trial for oppositional youth. Journal of Clinical Child & Adolescent Psychology, 45(5), 591-604. [Doi: 10.1080/15374416.2015.1004681 ].
Olson, M. H. (2013). Introduction to theories of learning. Routledge. [Doi: 10.4324/9781315664965 ].
Paine, A. L., Perra, O., Anthony, R., & Shelton, K. H. (2021). Charting the trajectories of adopted children's emotional and behavioral problems: The impact of early adversity and postadoptive parental warmth. Development and psychopathology, 33(3), 922-936. [Doi: 10.1017/S0954579420000231 ].
Park, E. H., So, Y. K., Choi, N. K., Kim, S. J., Noh, J. S., Ko, Y. J., & Kim, Y. S. (2003). The reliability and validity of Korean Conners Parent and Teacher Rating scale. Journal of the Korean Academy of Child and Adolescent Psychiatry, 14(2), 183-196. https://www.jkacap.org/journal/view.html?uid=377&sort=&scale=&key=s_n&keyword=&s_v=14&s_n=2&pn=vol&year=&vmd=Full
Ribeiro da Silva, D., Rijo, D., Castilho, P., & Gilbert, P. (2019). The efficacy of a compassion-focused therapy–based intervention in reducing psychopathic traits and disruptive behavior: A clinical case study with a juvenile detainee. Clinical Case Studies, 18(5), 323-343. [Doi: 10.1177/1534650119849491].
Richter, N., & Reck, C. (2013). Positive maternal interaction behaivior moderates the relation between maternal anxiety and infant regulatory problems. Infants Bhavior & Development, 36(4), 498-506. [Doi: 10.1016/j.infbeh.2013.04.007 ].
Sadock, B. J. (2015). Kaplan & Sadock's synopsis of psychiatry: behavioral sciences/clinical psychiatry. Philadelphia, PA: Wolters Kluwer.
Shahaian, A., Shahim, S., Bashash, L., & Yousefi, F. (2007). Normalizing, factor analysis and reliability of Conner's Parents rating of childhood behavior problems-short form for 6-11 years children in Shiraz city. Quarterly joyrnal of psychological studies, 3 (3), 97-120. [Doi: 10.22051/psy.2007.1704][Persian].
Shi, J., Mo, X., & Sun, Z. (2012). Content validity index in scale development. Zhong nan da xue xue bao. Yi xue ban= Journal of Central South University. Medical sciences, 37(2), 152-155. [Doi: 10.3969/j.issn.1672-7347.2012.02.007 ].
Sommers-Spijkerman, M. P. J., Trompetter, H. R., Schreurs, K. M., & Bohlmeijer, E. T. (2018). Compassion-focused therapy as guided self-help for enhancing public mental health: A randomized controlled trial. Journal of consulting and clinical psychology, 86(2), 101.[Doi:10.1037/ccp0000268 ].
 
Villodas, M.T., Banger, D.M., & Thompson, R. (2018). A step beyond maternal depression and child behavior problems: the role of mother-child aggression. Journal of Clinical Child & Adolescent Psychology, 47(4), 634-641. [Doi: 10.1080/15374416.2015.1094740 ].
Zamani Foroushani, S., Sharifi, T., Ghazanfari, A., Abedi, M. R., & Naghavi, A. (2019). Develop of Compassion-based Education Package on Mother-child Interaction and its Effectiveness on Mother-child Relationship and Parental Stress Improvement. Journal of Nursing Education (JNE), 8(1). 1-12. [Doi: 10.21859/jne-08101] [Persian].
Zamani Mazdeh, R., Grafar, A., Davarniya, R., & Gharmkhani, M. B. (2019). The effectiveness of compassion-focused therapy (CFT) in improving quality of life and parental self-efficacy in mothers of autistic children. Depiction of Health, 9(4), 233-243. https://doh.tbzmed.ac.ir/fa/Article/doh-233 [Persian].