تدوین الگویِ عِلّی تحلیل رفتگی تحصیلی دانش آموزان در دوره‌های یادگیری الکترونیکی دوران کووید 19 بر اساس کیفیت خدمات آموزشی با میانجی‌گری روحیه‌ی پژوهشی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری مدیریت آموزشی، فرهنگی شاغل در آموزش و پرورش ناحیه 2 کرج، کرج، ایران

2 کارشناس ارشد مدیریت آموزشی، فرهنگی شاغل در آموزش و پرورش اردبیل، اردبیل، ایران

3 لیسانس مهندسی تولید، کارمند اداره آموزش و پرورش ناحیه یک، ارومیه، ایران

4 کارشناسی ارشد روانشناسی تربیتی، دانشگاه یزد، یزد، ایران

چکیده

هدف: پژوهش حاضر با هدف تدوین الگویِ عِلّی تحلیل رفتگی تحصیلی دانش آموزان در دوره­های یادگیری الکترونیکی دوران کووید 19 بر اساس کیفیت خدمات آموزشی با میانجی­گری روحیه­ی پژوهشی انجام گرفت.
روش‌ها: این پژوهش کمی و از نوع توصیفی- همبستگی بود. جامعه آماری این تحقیق تمامی دانش آموزان دوره متوسطه دوم آموزش و پرورش شهرستان کرج در سال تحصیلی 1400-1401 بودند. روش نمونه‌گیری از نوع در دسترس بود. حجم نمونه با توجه به مدل کرجسی- مورگان و با در نظر گرفتن خطای 05/0 =α، 120 نفر تعیین گردید. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه­های کیفیت خدمات آموزشی پاراسورمان و همکاران (1985) (با پایایی 97/0 =α)، توانمندی پژوهشی آریانی و همکاران (1395) (با پایایی 93/0 = α) و تحلیل رفتگی تحصیلی مسلش (2002) (با پایایی 74/0 = α) استفاده شد. روایی ابزارها با نظر اساتید علوم تربیتی و روانشناسی تأیید گردید. داده­ها با دو نرم ­افزار Spss  و   lisrel  و با روش مدل معادلات ساختاری تجزیه و تحلیل شد.
یافته‌ها:  نتایج نشان داد که مدل ارائه شده از برازش مناسب و مطلوبی برخوردار است (49/1= ،x2/df، 94/0= GFI، 93/0= AGFI، 93/0= CFI، 94/0= NFI، 066/0= RMSEA) و مؤلفه کیفیت خدمات آموزشی (38/0-) به صورت مستقیم و غیر مستقیم از طریق مؤلفه روحیه­ی پژوهشی (62/0-) بر کاهش تحلیل رفتگی تحصیلی دانش آموزان تاثیر معنی­دار دارد (05/0>p).
نتیجه‌گیری: بهبود کیفیت خدمات آموزشی می­تواند گامی مؤثر در جهت یاری رساندن به مقطع متوسطه برای انطباق هر چه بیشتر با انتظارات دانش آموزان، برنامه­ریزی برای بهبود روحیه­ی پژوهشی آنان و پیشگیری و کاهش تحلیل رفتگی تحصیلی دانش آموزان در دوره­های یادگیری الکترونیکی باشد.

عنوان مقاله [English]

Developing the Causal Model of Academic Burnout Decrease of Students in Electronic Learning Courses during the Covid 19 Based on Quality of Educational Services by Research Spirit Mediation

نویسندگان [English]

  • Ebrahim Aryani ghizghapan 1
  • Roghayeh Asal 2
  • Soma Salari 3
  • Vajiheh mojarrad abarghouei 4
1 Ph.D. of educational administration, Cultural worker working in education in Karaj District 2, Karaj, Iran.
2 M.A of educational administration, Cultural worker working in education of Ardabil, Ardabil, Iran
3 Bachelor of production Engineering, employee of district 1 department of education, Urmia, Iran
4 M.A of educational psychology, University of Yazd, Yazd, Iran
چکیده [English]

Objective: The purpose of this study was developing the causal model of academic burnout decrease of students in electronic learning courses during the Covid 19 based on quality of educational Services by research spirit mediation.
Methods: Methodology of the research was quantitative, in terms descriptive-Correlation. The statistical population of this research was all the students of the second secondary education in Karaj city in the academic year 2020-2021. The sampling method was available method. The sample size according to the Kregci-Morgan model and with error α = 0/05, was considered 120 persons. To collect data, Quality of Educational Services Questionnaire of Parasouraman and et al (1985) (with reliability α = 0/97), Research Capabilities Questionnaire of Aryani and et al (1395) (with reliability α = 0/93) and Academic Burnout Decrease of Maslach (2002) (with reliability α = 0/74) was used. Validity of the tools was confirmed by the professors of education and psychology. Data were analyzed using two software’s Spss and lisrel and analyzed by structural equation modeling.
Results: The results showed that the proposed model had suitable fit (x2/df=1/49, GFI=0/94, AGFI=0/93, CFI=0/93, NFI=0/94, RMSEA=0/066) and the component of quality of educational services (-0/38) has a direct and indirect effect through the component of research spirit (-0/62) on academic burnout decrease (P<0/05).
Conclusion: Improving the quality of educational services can be an effective step in helping the secondary level to adapt as much as possible to the expectations of students, planning to improve their research spirit, and preventing and reducing the academic exhaustion of students in learning courses.

آراسته، حمید رضا؛ سبحانی نژاد، مهدی؛ همایی، رضا (1397). وضعیت دانشگاه های شهر تهران در عصر جهانی شدن از دیدگاه دانشجویان. فصلنامه پژوهش و برنامه ریزی در آموزش عالی، 4 (4)، 47—66.
آریانی، ابراهیم؛ زاهدبابلان، عادل؛ معینی کیا، مهدی؛ خالق خواه، علی (1395). ساخت و اعتبارسنجی آزمون قابلیت پژوهشی و ارزیابی آن در دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه های تهران، علامه طباطبایی، شهید بهشتی و محقق اردبیلی، مجله نامه آموزش عالی، 9(34):11-41. https://journal.sanjesh.org/article_23691.html
ایزدی، صمد؛ صالحی، ابراهیم؛ قره باغی، محمدمهدی (1389). بررسی میزان رضایتمندی دانشجویان با توجه به معیار نتایج مشتری مدل EFQM (مطالعه موردی دانشجویان دانشگاه مازندران). فصلنامه آموزش عالی ایران، شماره 30: 27-58. https://www.sid.ir/paper/135911/fa
تیموری آسفیچی، عباس (1390). تحقیق و پژوهش در ایران، فصل شما (مجله اینترنتی علوم اجتماعی). سال پنجم، شماره 16: 16-18.
ثناگو، اکرم؛ یوسفی­پور، محدثه؛ جویباری، لیلا مهستی (1391). ترجمان دانش و کاربردی کردن تحقیقات، راهکاری جهت افزایش عملکرد پژوهشی دانشجویان علوم پزشکی. مجله­ی تحقیقات کیفی در علوم سلامت، دوره­ی 1، شماره­ی 1(69- 59).
حاتمی­فر، خدیجه؛ کاکوجویباری، علی اصغر؛ سرمدی، محمدرضا (1392) مطالعه رضایتمندی دانشجویان از ارائه خدمات دانشجویی در دانشگاه پیام نور. فصلنامه پژوهش و برنامه ریزی در آموزش عالی، شماره 70: 117-139.
حیاتی، داوود، عگبهی، عبدالحسین، حسینی آهنگری، سیدعابدین، ابرقویی، محسن (1391). بررسی رابطه ابعاد کیفیت تجارب یادگیری و احساس خودکارآمدی با فرسودگی تحصیلی دانشجویان دانشگاه علامه طباطبایی، فصلنامه توسعه آموزش جندی شاپور،3(4): 18-29. https://www.sid.ir/paper/228684/fa
خالق خواه، علی؛ آریانی قیزقاپان، ابراهیم (1400). تاثیر تدریس مبتنی بر ابزارهای آموزشی هنری بر تحلیل رفتگی تحصیلی دانش آموزان. مجله مطالعات روانشناسی تربیتی18(44): 30-50. https://jeps.usb.ac.ir/article_6636.html
خزائی، طاهره؛ توکلی، محمدرضا؛ جابری درمیان، ماندانا؛ یعقوبی پور، میترا (1394). فرسودگی تحصیلی و ارتباط آن با سلامت روان در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی بیرجند. دو فصلنامه آموزش پزشکی، 3(2): 46-51.
دادور، سمانه (1393). رابطه بین اهمال کاری تحصیلی و فرسودگی تحصیلی با دستاورد آموزشی در میان دانشجویان دوره های تحصیلات تکمیلی. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه الزهراء تهران. https://elmnet.ir/Article/10736955-93215/
ساویز، مرضیه (1391). بررسی رابطه بین کمال گرایی، فرسودگی تحصیلی، کیفیت تجارب یادگیری و پیشرفت تحصیلی در بین دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه یزد. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه یزد. https://elmnet.ir/Article/10524124-13525/
شایان جهرمی، شاپور امین؛ جمال زاده، محمد؛ سورغالی، اعظم (1392). ارزیابی و اولویت بندی کیفیت آموزشی از نظر اعضای هیأت عملی دانشگاه شیراز با استفاده از ابزار شش سیگما و رویکرد حل مسأله. فصلنامه رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، 4(2): 65-82. https://jedu.marvdasht.iau.ir/article_177.html
شریفی فرد، فاطمه؛ نوروزی، کیان؛ حسینی، محمدعلی؛ آسایش، حمید؛ نوروزی، مهدی (1393). عوامل مرتبط با فرسودگی تحصیلی در دانشجویان پرستاری و پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی قم. فصلنامه آموزش پرستاری، 3 (3): 59-68. https://civilica.com/doc/1357097/
عنبری، زهره؛ جدیدی، رحمت­اله (1392). مقایسه­ی دیدگاه دانشجویان محقق و غیر محقق در مورد موانع انجام فعّالیت­های پژوهشی در دانشگاه علوم پزشکی اراک، و ارائه‌ی استراتژی­های مناسب در مدیریت تحقیقات دانشجویی. مجله­ی ایرانی آموزش در علوم پزشکی، دوره­ی13، شماره­ی 5(412- 399). https://www.sid.ir/paper/59406/fa
فعلی، سعید؛ بیگلری، نگین؛ پزشکی راد، غلامرضا (1390). رضایت مندی دانشجویان دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس از کیفیت خدمات آموزشی ارایه شده به آنها با استفاده از مدل کیفیت خدمات سرکوال. مجله تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران، 42(2): 199-207. https://ijaedr.ut.ac.ir/article_23696.html
فلسفی نژاد، محمدرضا؛ عزیزی ابرقوئی، محسن؛ ابراهیمی قوام آبادی، صغری؛ درتاج، فریبرز (1394). تدوین مدل علی فرسودگی تحصیلی با توجه به نقش واسطه ای خودکارآمدی در دانشجویان دوره کارشناسی. فصلنامه فرهنگ مشاوره و روان درمانی، 6(24): 1-27.. https://qccpc.atu.ac.ir/article_4419.html
کاظمی، یحیی؛ روشن، علیقلی؛ بنی اسدی، ندا (1390). عوامل مؤثّر بر افزایش فعّالیت­های پژوهشی اعضای هیئت علمی (مطالعه­ی موردی: دانشگاه سیستان و بلوچستان و شهید باهنر کرمان). فصلنامه­ی آموزش عالی ایران، سال 3، شماره­ی 3(86- 65).  https://ensani.ir/fa/article/519278/
کریمیان، زهرا؛ صباغیان، زهرا؛ صدق­پور، بهرام صالح (1390). بررسی موانع و چالش­های پژوهش و تولید علم در دانشگاه‌های علوم پزشکی. دو فصلنامه‌ی انجمن آموزش عالی ایران، 3(4): 36-63.
میرفخرالدینی، سیدحیدر؛ اولیا، محمدصالح؛ جمالی، رضا (1390). مهندسی مجدد مدیریت کیفیت در موسسات آموزش عالی (مطالعه موردی: دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه یزد). فصلنامه پژوهش و برنامه ریزی در آموزش عالی، 3(53): 131-157. https://www.sid.ir/paper/67904/fa
نصیری، فخرالسادات؛ قنبری، سیروس؛ اردلان، محمدرضا؛ کریمی، ایمان (1394). تأثیر کیفیت آموزش و خدمات آن بر تحلیل رفتگی آموزشی دانشجویان تحصیلات تکمیلی. فصلنامه پژوهش و برنامه ریزی در آموزش عالی، 21(3): 71-95. https://journal.irphe.ac.ir/article_702878.html
نعامی، عبدالزهرا (1388). رابطه بین کیفیت تجارب یادگیری با فرسودگی تحصیلی دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه شهید چمران اهواز. مجله مطالعات روانشناختی، 5(3). https://psychstudies.alzahra.ac.ir/article_1609.html
Abbott, M. & Doucouliagos, H. (2015). Research output of Australian universities. Education Economics, 12 (3): 251-265. [Doi:10.1080/0964529042000258608]
Aboagye, E., Yawson, J. A., & Appiah, K. N.(2021). COVID-19 and E-learning: The challenges of students in tertiary institutions. Social Education Research, 1-8. [Doi:10.37256/ser.212021422]
Adie, J., & Wakefield, C.  (2011).  Perceptions  of  the teaching  environment,  engagement  and  burnout among  University  students  on  a  sports-related degree programme in the UK.  Journal of Hospitality, Leisure, Sport and Tourism Education, 10(2), 74-84. [Doi:10.3794/johlste.102.326]
Bard C., Bieschke, K. J., Herbert, G.T. & Eberz, A. B. (2020). Predicting research interest among rehabilitation counseling students and faculty. Rehabil Couns Bull, 44: 48-55. [Doi:10.1177/003435520004400107]
Galan, F., Sanmartin, A., Polo, J., & Giner, L. (2019). Burnout risk in medical students in Spain model in educational settings.  Personality and Individual Differences, 50: 274-278. [Doi:0.1007/s00420-011-0623-x]
Karydis, A., Komboli, M., & Panis, V. (2021).  Expectations’ and perceptions of Greek patient’s regardingthequality of dental health care. Journal of For Quality in HealthCare, 13, 409-416.  [Doi:10.1093/intqhc/13.5.409]
Kline, R. B. (2005). Principles and practices of structural equationg modeling (2nd eds). New York: Guilford. https://psycnet.apa.org/record/2005-03476-000
Maslach, C. (2001). Job Burnout, Annual Review of Psychology,52(4): 397-420. https://www.researchgate.net/publication/211390827_JOB_BURNOUT
Meyers, L.S., Gamest, G., Goarin, A.J.(2006). Applied multivariate research, design and interpretation. Thousand Oaks. London. New Delhi: Sage Pablication; 2006. https://www.scirp.org/(S(351jmbntvnsjt1aadkozje))/reference/referencespapers.aspx?referenceid=2119780
Parasuraman, A., Zeithaml, V. A., & Malhotra, A. (2005). E-S-QUAL: A Multiple-Item Scale for Assessing Electronic Service Quality. Journal of Service Research, 7(4), 1—21. [Doi:10.1177/1094670504271156]
Philpot, M. (2014). Research Ethics. United Kingdom: Medicine Publishing Company Ltd: P 26.   [Doi:10.1007/s11948-020-00257-7]
Salmela- Aro, K., Savolainen, H., Holopainen, L. (2021). Depressive symptoms and school burnout during adolescence, Journal of Yoyth and Adolescence, 6(1), 34-45. [Doi:10.1007/s10964-008-9334-3]
Santen, S.  A., Holt, D.  B., Kemp, J.  D., & Hemphill, R.  R. (2010).  Burnout in medical students: Examining the prevalence and associated factors. Southern Medical Journal, 103, 758-763. [Doi:10.1097/SMJ.0b013e3181e6d6d4]
Scaria, V. (2020). Whisking Research into Medical Curriculum: The need to integrate research in undergraduate medical education to meet the future challenges. Journal BMC Medical Education, 2 (1): 1-13. https://www.researchgate.net/publication/312627991_Whisking_Research
Schaufeli, W.B., Martinez, M.I., Pinto, A.M., Salanova, M., & Bakker, A.B. (2012).  Burnout and  engagement  in  university  students-  a  cross national  study,  MBI-SS.  Journal Of CrossCultural Psychology, 33 (5): 464-481.https://www.isonderhouden.nl/doc/pdf/arnoldbakker/articles/articles_arnold_bakker_78.pdf
Siemens D. R., Punnen, S., Wong, J. & Kanji, N. (2021). A surveyon the attitudes towards research in medical school. Journal BMC Medical Education, 10: 1- 4. [Doi:10.1186/1472-6920-10-4]
Sumathipala, A., Siribaddana, S. & Patel, V. (2019). Underrepresentation of developing countries in research literature: Ethical issues arising from a survey of five leading medicaljournal. Journal of  BMC Medical Ethics, 5(5): 1-6.   [Doi; 10.1186/1472-6939-5-5]
Toppinen_Tanner, S., Ojaarvi, A., Vaananen, A., Kalimo, R., Jappinen, P. (2015). Burnout  as  a predictor  of  medically  certified  sickleave  absences  and their diagnosed causes, Behavioral Medicine, 31,18-27. [Doi:10.3200/BMED.31.1.18-32]
Westo, R., Gor, P.A.(2006). A brief guide to structural equation modelling. The counseling psychologist, 34 (5): 719-751. [Doi:10.1177/0011000006286345]