اثربخشی ذهن آگاهی ویژه کودکان بر بهزیستی روانشناختی و شفقت نسبت به خود در کودکان دارای ناتوانی‏های یادگیری ویژه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

کارشناس ارشد روانشناسی عمومی، دانشگاه پیانور واحد نجف ‌آباد، نجف‌آباد، ایران

چکیده

هدف: هدف از انجام این پژوهش بررسی اثربخشی ذهن­آگاهی ویژه کودکان بر بهزیستی روانشناختی و شفقت نسبت به خود در کودکان دارای ناتوانی­های یادگیری ویژه بود.
روش‌ها: اﻳﻦ پژوهش از ﻧﻮع نیمه آزمایشی و با طرح پیش‌آزمون-ﭘﺲآزﻣﻮن و گروه کنترل بود. جامعه آماری کلیه کودکان دارای اختلال یادگیری ویژه شهر اصفهان در سال 1401 بود. ابتدا به روش نمونه­گیری در دسترس 30 نفر انتخاب و سپس به شیوه تصادفی ساده در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند(15 نفر آزمایش و 15 نفر کنترل). گروه آزمایش تحت 8 جلسه 90 دقیقه­ای ذهن­آگاهی ویژه کودکان قرار گرفت. در این مدت گروه کنترل در لیست انتظار باقی ماندند. از مقیاس بهزیستی روانشناختی برای کودکان(PWB-c) اوپری و همکاران(2018) و مقیاس شفقت خود برای کودکان(SCS-C) سوتون و همکاران(2018) به منظور گردآوری اطلاعات استفاده شد. تجزیه ‌و تحلیل اطلاعات به‌دست‌آمده از اجرای پرسشنامه­­ها از طریق نرم­افزار SPSS نسخه 24 در دو بخش توصیفی(میانگین و انحراف معیار) و استنباطی(تحلیل کوواریانس چندمتغیره) انجام پذیرفت.
یافته‌ها: نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که اذهن­آگاهی ویژه کودکان توانسته است بهزیستی روانشناختی و شفقت خود کودکان را به ‌طور معناداری بهبود بخشد(05/0>P).
نتیجه‌گیری: می­توان نتیجه­گیری کرد که ذهن­آگاهی ویژه کودکان می‏تواند به عنوان مداخله­ای مؤثر برای بهبود بهزیستی روانشناختی و شفقت خود کودکان دارای ناتوانی‏های یادگیری ویژه مورد استفاده قرار گیرند.  بنابراین مداخله مبتنی بر ذهن­آگاهی با افزایش مهارت­های ذهن­آگاهانه کودک به بهبود سلامت روان، به ویژه کاهش اختلالات درون­سازی و برون­سازی در کودکان به عنوان ابزار مداخله­ای مهم به روانشناسان کودک معرفی می­شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Mindfulness –Based Intervention for Children on Psychological Well-Being and Self-Compassion in Children with Special Learning Disabilities

نویسنده [English]

  • Atousa Akhoondi
Master of General Psychology, Payame Noor University, Najafabad Branch, Najafabad, Iran
چکیده [English]

Objective: The aim of this study was to investigate the effectiveness of mindfulness -based intervention for children on psychological well-being and self-compassion in children with special learning disabilities.
Methods: This experimental study was conducted with a pretest-posttest design with control group. The statistical population was all children with special learning disabilities in Esfahan city in year 2022. In first, 30 child were selected by available sampling method and then randomly divided into experimental and control groups (15 child in group experimental and 15 child in group control). For the children in the experimental group, the mindfulness -based intervention for children was implemented in 8 sessions; each session lasting 90 minutes, but the control group received no training and remained in the waiting list. The instruments used in this study include psychological well-being scale for children (PWB-c) of Opree and et al (2018) and self-compassion scale for children (SCS-C) of Sutton and et al (2018). Data analysis was performed using SPSS-24 software in two sections: descriptive (mean and standard deviation) and inferential (multivariate analysis of covariance).
Results: Results of covariance analysis showed that indicated that mindfulness -based intervention for children, significantly improvement psychological well-being and self-compassion of children with special learning disabilities (P<0.05).
Conclusion: It can be concluded that that mindfulness -based intervention for children can be used as an effective intervention in order to improvement the psychological well-being and self-compassion of children with special learning disabilities. Mindfulness -based intervention for children could be used as an intervention to increase children’s mental health and to decrease externalizing and internalizing disorders as it increases their mindfulness.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Mindfulness -based intervention for children
  • psychological well-being
  • self-compassion
  • special learning disabilities
آریاپوران، س.، حاجی مرادی، ر.، و موسوی، س. (1399). اثربخشی فیلیال‌تراپی بر رفتارهای خموده در دانش‌آموزان دارای اختلالات یادگیری خاص. پژوهش­های علوم شناختی و رفتاری، 10(1)، 92-75. https://cbs.ui.ac.ir/article_25674.html
بابایی نادینلویی، ک.، میکاییلی منیع، ف.، پزشکی، ه.، بافنده، ح.، و عبدی، ح. (1396). رابطه ذهن آگاهی و فراهیجان در پیش بینی تنظیم هیجانی- شناختی پرستاران تازه کار. نشریه پرستاری ایران، 30(105)، 22-11.https://ijn.iums.ac.ir/browse.php?a_id=2403&sid=1&slc_lang=fa
رستمی، ح.، فتحی، آ.، و خیری، ا. (1398). بررسی اثربخشی آموزش ذهن‌آگاهی در کاهش پرخاشگری و افزایش سلامت روانی سربازان. فصلنامه آموزش بهداشت و ارتقای سلامت، 7(1)، 117-109.https://journal.ihepsa.ir/browse.php?a_id=1108&sid=1&slc_lang=fa
زرگر، ی.، محمدی بهرام آبادی، ر.، و بساک نژاد، س. (1391). بررسی فرایندهای خانواده به عنوان پیش­بینی­های مشکلات رفتاری در دانش­آموزان پایه­ی دوم دبیرستان­های شهر یاسوج. نشریه علمی روانشناسی مدرسه و آموزشگاه، 1(2)، 103-77.https://jsp.uma.ac.ir/article_43.html
سجادی، م.، و عسکری‌زاده، ق. (1394). نقش ذهن‌آگاهی و راهبردهای شناختی تنظیم هیجان در پیش‌بینی علایم روان‌شناختی دانشجویان علوم پزشکی. دوماهنامه راهبردهای آموزش در علوم پزشکی، 8(5)، 308-301. https://edcbmj.ir/article-1-872-fa.html
صدیقی ارفعی، ف.، و نمکی بیدگلی، ز. (1395). بررسی رابطه ذهن‌آگاهی با تاب‌آوری در دانشجویان. مجله اصول بهداشت روانی، 18(1)، 590-586. https://jfmh.mums.ac.ir/article_8096.html
قاسمی جوبنه، ر.، موسوی، سید و.، ظنی پور، آ.، و حسینی صدیق، م. (1395). رابطه بین ذهن آگاهی و تنظیم هیجان با تعلل ورزی تحصیلی دانشجویان. دوماهنامه راهبردهای آموزش در علوم پزشکی، 9(2)، 141-134.https://edcbmj.ir/browse.php?a_id=970&slc_lang=fa&sid=1&ftxt=0
کرد، ب.، و مهدی­پور، ح. (1397). رابطه ذهن آگاهی و خودکارآمدی ادراک‌شده با بهزیستی ذهنی در بین بیماران سرطانی بیمارستان‌های شهر تبریز. مجله علمی و پژوهشی پرستاری ایران، 13(1)، 17-11.https://ijnr.ir/article-1-2087-fa.html
نریمانی، م.، عادل، ز.، و گل­پور، ر. (1391). رابطه ذهن­آگاهی، سبک­های مقابله­ای و هوش هیجانی با سلامت روانی در دانشجویان. نشریه آموزش و ارزشیابی، 5(19)، 105-91.https://journals.iau.ir/article_521437.html
وصالی م، روشنک.، احدی، ح.، کجباف، م.، و نشاط دوست، ح. (1396 الف). بررسی اثربخشی مداخله آموزشی‌ روان‌شناختی ذهن‌آگاهی کودکان بر کاهش اضطراب آزمون کودکان دبستانی ایرانی. مجله مطالعات ناتوانی، 7(1)، 30-21.https://jdisabilstud.org/article-1-650-fa.pdf
وصالی محمود، ر.، احدی، ح.، کجباف، م.، و نشاط دوست، ح. (1396ب ). اثربخشی مداخله مبتنی‌بر ذهن‌آگاهی ویژه کودکان بر ذهن‌آگاهی و سلامت روان آن‌ها. مجله مطالعات ناتوانی، 7(1)، 9-1.https://jdisabilstud.org/article-1-620-fa.pdf
  Cleare, S., Gumley, A., & O'Connor, R. C. (2019). Self‐compassion, self‐forgiveness, suicidal ideation, and self‐harm: A systematic review. Clinical psychology & psychotherapy, 1(1), 112-20. [Doi:10.1002/cpp.2372]
Fernández-Abascal, E. G., & Martín-Díaz, M. D. (2021). Longitudinal study on affect, psychological well-being, depression, mental and physical health, prior to and during the COVID-19 pandemic in Spain. Personality and Individual Differences, 172(2), 21-35. [Doi:10.1016/j.paid.2020.110591]
Matteucci, M. C., Scalone, L., Tomasetto, C., Cavrini, G., & Selleri, P. (2019). Health-related quality of life and psychological wellbeing of children with specific learning disorders and their mothers. Research in developmental disabilities, 87(2), 43-53. [Doi:10.1016/j.ridd.2019.02.003]
Moss, N. E., & Moss-Racusin, L. (2021). Academic Achievement. In Practical Guide to Child and Adolescent Psychological Testing (pp. 85-91). Springer, Cham. https://link.springer.com/book/10.1007/978-3-030-73515-9
Opree, S. J., Buijzen, M., & Van Reijmersdal, E. A. (2018). Development and validation of the psychological well-being scale for children (PWB-c). Societies, 8(1), 18. [Doi:10.3390/soc8010018]
Rose, S. A., Sheffield, D., & Harling, M. (2018). The integration of the workable range model into a mindfulness-based stress reduction course: a practice-based case study. Mindfulness, 9(2), 430-440. [Doi:10.1007/s12671-017-0787-x]
Sutton, E., Schonert-Reichl, K. A., Wu, A. D., & Lawlor, M. S. (2018). Evaluating the reliability and validity of the self-compassion scale short form adapted for children ages 8–12. Child Indicators Research, 11(4), 1217-1236. https://ideas.repec.org/a/spr/chinre/v11y2018i4d10.1007_s12187-017-9470-y.html
Tatsiopoulou, P., Porfyri, G. N., Bonti, E., & Diakogiannis, I. (2021). Priorities in the Interdisciplinary Approach of Specific Learning Disorders (SLD) in Children with Type I Diabetes Mellitus (T1DM). From Theory to Practice. Brain Sciences, 11(1), 4, 10. [Doi:10.3390/brainsci11010004]